
Państwo, które w najszerszym miejscu ma mniej, niż 40 kilometrów. Nieuznawane przez żadnego członka ONZ, oskarżane o handel bronią i przemyt. W dodatku jego wieloletni prezydent wygląda jak czarnoksiężnik z bajki czy też geniusz zbrodni z filmu o Agencie 007. A wszystko to mniej, niż 600 kilometrów od polskiej granicy. Witajcie w Naddniestrzu!
Jeśli ktoś geografii politycznej uczyłby się tylko z oficjalnych map, nigdy by o tym tworze nie usłyszał. Jego niepodległość uznają tylko państwa będące w podobnej sytuacji: Abchazja, Osetia Południowa i Górski Karabach. Dla innych formalnie jest to część Mołdawii. Jednak w praktyce owa część posiada wszelkie atrybuty niezależnego państwa: armię, straż graniczną, milicję. Ma nawet własną walutę, która spowodowała kiedyś konflikt dyplomatyczny między Mołdawią, a Polską. Monety dla Naddniestrza wybite zostały bowiem właśnie w polskiej mennicy państwowej. Co prawda zarządzający nią palili Jana, że w zamówieniu mówiono o żetonach, nie pieniądzach, jednak tłumaczenia te zabrzmiały niedorzecznie.
Piszący o Naddniestrzu dzielą się zwykle na dwa typy. Jedni opisują problem tylko z perspektywy wielkiej polityki. Konflikt między Tyraspolem i Kiszyniowem przedstawiają jedynie jako efekt moskiewskich machinacji, które mają na celu utrzymanie Mołdawii poza Unią Europejską i NATO oraz zmuszenie jej do współpracy z Rosją. Wszystko jest więc tutaj polityczną grą Putina, na którą nabiera Brukselę, Waszyngton, no i biednych Mołdawian. Autorzy ci milcząco zakładają też, że jedynym rozwiązaniem może być podporządkowanie się separatystów mołdawskiemu rządowi.
Inni mówią o Naddniestrzu, pozując na “poszukiwaczy hardkoru”. Piszą o tym, że setka wódki kosztuje pięćdziesiąt groszy. Że na każdym kroku są milicjanci. Że na banknotach widnieje fabryka koniaku. Że cały kraj należy do firmy Scheriff, będącej własnością syna byłego prezydenta. No i opowiadają historie o wielkiej korupcji, która ma dotykać każdego turystę, które będzie tamtędy przejeżdżał. Naczytawszy się o tej ostatniej, jadąc do Terespola prawie wszystkie pieniądze wsadziłem do majtek, a w portfelu zostawiłem dwie pięcioeurówki na wziatkę. Ku mojemu rozczarowaniu, nikt nic ode mnie nie chciał.
Autorów tych, choć tak różnych, łączy jedno: nie obchodzi ich, co na temat konfliktu sądzą sami mieszkańcy Pridniestrowia. W tym obrazie są oni tylko bezwolnym pionkiem w rękach Putina, a wszystkie ich postulaty czy obawy nie mają żadnych podstaw. Racja leży po stronie Kiszyniowa i gdyby nie rosyjskie czołgi, problem już dawno zostałby rozwiązany. Chciałbym tym tekstem uzupełnić obie perspektywy i napisać więcej o źródłach konfliktu. Wtedy też łatwiej będzie, jak sądzę, zrozumieć tych, którzy wcale nie chcą zostać obywatelami Mołdawii.
Dlaczego więc tam, gdzie na mapie istnieje jedno państwo, w praktyce są dwa? Jak zawsze – trzeba cofnąć się w czasie. Historia Naddniestrza rozpoczyna się w 1792 roku, kiedy to w wyniku wojny rosyjsko-tureckiej, tereny te włączono do Caratu. Dowodzący armią rosyjską Aleksander Suworow założył wtedy, jako garnizon wojskowy, obecną stolicę kraju – Tyraspol. Suworow traktowany jest obecnie jak ojciec Naddniestrza, jego pomnik stoi na głównym placu miasta stołecznego, a podobizna znajduje się na wszystkich tutejszych banknotach (poza dwoma o najwyższych nominałach). Trochę to dziwne uczucie spoglądać na uśmiechniętą twarz kogoś, kogo ze szkoły znamy jako rzeźnika warszawskiej Pragi.

Przez cały wiek XIX-ty na lewy brzeg Dniestru sprowadzali się mieszkańcy rosyjskiego Imperium: Rosjanie, Ukraińcy, Polacy i inni. Działo się to powoli, a historia nabrała tempa po rewolucji październikowej. W 1924 roku w ramach Ukraińskiej SRR powstała Mołdawska Autonomiczna SRR. Prawie połowę jej mieszkańców stanowili Ukraińcy, a mówiących po rumuńsku Mołdawian1 było ok. 30%. MASRR powstała po to, by ZSRR miał pretekst do zaanektowania Besarabii. Te kraina historyczna, obecnie podzielona między Mołdawię i Ukrainę, należała wtedy do Rumunii.
Później ruszyła prawdziwa karuzela. W 1940, zgodnie z zapisami paktu Ribbentrop-Mołotow, Sowieci zajęła całą Besarabię. Rok później Rumuni, walcząc po stronie Rzeszy na froncie wschodnim, zdobyli nie tylko to, co stracili wcześniej, ale też sporo więcej. W granicach Transnistrii2 znalazły się nie tylko Tyraspol czy Dubasari, ale też między innymi Odessa. Ostatecznie jednak Armia Czerwona wygrała, a większość Besarabii (reszta przypadła Ukraińskiej SRR) i trochę przycięta terytorialnie MASRR utworzyły Mołdawską SRR ze stolicą w Kiszyniowie.
W efekcie, w ramach jednej republiki istniały dwie społeczności, które nie miały ze sobą nic wspólnego. Obie części różniły się pod każdym względem. Prawy brzeg był wybitnie rolniczy i biedniejszy. W 1990 roku 17% mieszkańców Mołdawii mieszkających na wschód od Dniestru produkowało 40% PKB i 90% elektryczności. Ludność była też podzielona z powodu krwawych wydarzeń z czasów II wojny światowej. Konflikt, jak wiele innych, zamrożony w czasach ZSRR, rozpoczął się na nowo pod koniec lat 80-tych, kiedy rozsypywać zaczął się komunistyczny system. Korzystając z reform Gorbaczowa, ludzie zaczęli się organizować. W siłę rósł zwłaszcza Mołdawski Front Ludowy.

Na początku 1990 roku odbyły się wybory do Najwyższej Rady, w których co prawda startowała tylko jedna partia (KPZR), ale przedstawiciele opozycji mogli kandydować osobiście. MFL wygrał zdecydowanie, a jeden z jego liderów – Mircea Druc, został premierem. Rozpoczęły się działania ograniczające rolę języka rosyjskiego, a szef rządu mówił coraz bardziej otwarcie o możliwości przyłączenia się Mołdawii do Rumunii. Nie spodobało się to tak rosyjskojęzycznym mieszkańcom republiki, jak i Gagauzom – tureckiemu narodowi wyznającemu prawosławie.
We wrześniu rosyjskojęzyczni deputowani ogłosili powstanie Naddniestrzańskiej Republiki Radzieckiej, a miesiąc później Gagauzi ogłosili chęć zorganizowania referendum w sprawie pozostania Gagauzji w Związku Radzieckim. Obie mniejszości wzywały również na pomoc armię sowiecką. Mołdawia nie posiadała wtedy własnego wojska, Front Ludowy rozpoczął więc tworzenie oddziałów ochotniczych. Wkrótce rozpoczęły się walki między obu stronami. Trwały one do lipca ’92 roku, kiedy to rozejm na Mołdawianach wymusiła 14 Armia Rosyjska generała Lebiedzia. W rękach separatystów pozostał prawie cały lewy brzeg Dniestru (poza kilkoma wioskami) oraz prawobrzeżne miasto Bendery3.
Problem Gagauzji udało się załagodzić, nadając jej status autonomiczny. Jednak w przypadku Naddniestrza 22 lata po zakończeniu walk nadal nie widać sposobu na zażegnanie konfliktu. Tyraspol nie godzi się na żadne rozwiązanie, w którym miałby być słabszą stroną. Z kolei Kiszyniów nie wyobraża sobie “symetrycznego” zjednoczenia, w wyniku którego pół miliona ludzi z lewego brzegu miałoby taki sam wpływ na decyzje, jak sześć razy tyle z prawego. Mołdawia nie może też zastosować rozwiązania siłowego. Chociaż 14 Armia miała opuścić teren Pridniestrowia po dwóch latach, to znajduje się tam do dziś dnia. Kraj jest zresztą zbyt biedny i zbyt słabo uprzemysłowiony, by zbudować solidne siły zbrojne.
Przedłużanie się problemu doprowadziło do pewnej “małej stabilizacji”. Przekraczanie granicy nie jest dla miejscowych problemem4. Drużyny z obu stron Dniestru grają w tej samej lidze piłkarskiej (zespół z Tyraspolu regularnie wygrywa rozgrywki). Ludność jest wymieszana. Po obu stronach rzeki mamy ludzi mówiących tak po rumuńsku, jak i po rosyjsku (Mołdawianie są zresztą w większości dwujęzyczni, Rosjanie i Ukraińcy niekoniecznie).
Nie wszystko jest jednak taką sielanką. Korzystając z naddniestrzańskiego paszportu5 nie można wyjechać do żadnego państwa świata. Żeby przekroczyć granicę trzeba zdobyć dokument z innego kraju, najczęściej mołdawski, rosyjski lub ukraiński. Paszport to tylko początek problemu. Z powodu ekonomicznej blokady lewy, kiedyś bogatszy brzeg Dniestru, jest obecnie niżej, niż “Mołdawia właściwa” pod względem PKB per capita. A przecież ta ostatnia ma najgorszy wynik ze wszystkich państw europejskich, prawie siedmiokrotnie niższy niż Polska6 i w rankingu MFW wyprzedzają ją nawet Indie czy Wietnam. Większość ludzi nie ma więc po prostu pieniędzy na jakiekolwiek wyjazdy zagraniczne (nie licząc tych do Kiszyniowa czy Odessy. Efekt jest taki, że kiedy dwudziestoletni Sasza usłyszał, że jestem z Polski. to nie potrafił powiedzieć o niej więcej, niż to, że jest “gdzieś za Rybnicą”. Choćby dla takich jak on warto, by konflikt zakończył się jak najszybciej.
Na koniec odniosę się jeszcze do tytułu. Strasznie wkurza mnie używanie w tekstach o Naddniestrzu (i innych podobnych państwach) wytartych sloganów, takich jak “X – kraj, którego nie ma” albo “X: państwo-widmo”. Otóż Naddniestrze, Abchazja czy Somaliland jak najbardziej istnieją. To, że (prawie) nikt ich nie uznaje, to zupełnie inna kwestia.
Widmo zaś to coś, czego nie ma, ale wygląda tak, jakby istniało. “Państwem-widmem” w takim rozumieniu może być Somalia czy Bośnia i Hercegowina. Istnieją na mapach, ale w praktyce mają niewiele do powiedzenia na terenach, którymi rzekomo władają. Bredząc o “nieistniejących państwach” jesteśmy jak ten miś, co to schował głowę pod poduszkę i pewien był, że nikt go nie widzi7. Świat jest taki, jaki jest, a nie jaki chcielibyśmy, żeby był. A żeby zmieniać rzeczywistość trzeba najpierw przestać ją zaklinać.
1Mołdawia to jedna z trzech, obok Wołoszczyzny i Siedmiogrodu (Transylwanii), rumuńskich krain historycznych. Obecnie połowa historycznej Mołdawii, wraz z dawną stolicą, Jassami, należy do Rumunii. Mimo istnienia ludzi, którzy postulują odrębność języka mołdawskiego i rumuńskiego, różnice są na tyle małe, że nie sprawiają problemu w komunikacji.Wróć.
2Tłumacząc z rumuńskiego – “Zadniestrze”. Czuć w tej nazwie, że Rumuni (Mołdawianie) traktują te tereny jednak jako coś obcego.Wróć.
3Po rumuńsku Tighina. W mieście tym znajduje się zabytkowa twierdza, w której podczas wielkiej wojny północnej mieszkał król szwedzki, Karol XII.Wróć.
4Co nie oznacza, że to samo dotyczy obcokrajowców. Australijczyk poznany przeze mnie w hostelu w Odessie nie wiedział nawet, że na drodze z Kiszyniowa do tego czarnomorskiego portu jest jeszcze jakieś państwo. Przekraczając granicę w Benderach myślał, że wjeżdża na Ukrainę. Mógł się tym łatwiej pomylić, że nie znał rosyjskiego. Jakież było jego zdziwienie, kiedy kilkadziesiąt kilometrów dalej trafił na następną kontrolę.
Niestety, na pierwszej nie poprosił celnika o “tranzitnuju bumażku”. Jest to kawałek papieru, na którym zapisana jest godzina wjazdu. Wszystko dlatego, że w Naddniestrzu obowiązuje obowiązek rejestracji pobytu. Nie dotyczy on osób jadących tranzytem, jednak te muszą opuścić kraj w ciągu 10 godzin. Rozwiązaniem problemu Bretta (bo tak miał na imię ten przybysz z drugiego końca świata) była łapówka w wysokości 25 euro. Lekcja na dzisiaj: uczcie się prawdziwej geografii. I rosyjskiego też.Wróć.
5Mogę też potwierdzić, że niektórzy do dziś używają tam paszportów z czasów ZSRR. Kiedy przycupnąłem sobie z benderskim piwem nad brzegiem Dniestru, podszedł do mnie starszy pan i zaoferował surowe ryby (typowa piwna przekąska na wschodzie). Później, podczas rozmowy, pokazał mi swój paszport. W ZSRR używano go jako dowodu osobistego, było w nim miejsce na kilka zdjęć – co chyba dziesięć lat wklejano nowe. Dziadek zaś najwidoczniej lubił dawać prezenty, bo kiedy obok przechodziła dziewczyna z wędką, smutna, bo nic nie złapała, na pocieszenie dostała od niego czekoladę.Wróć.
6Należy jednak zwrócić uwagę na pewne wady PKB jako wskaźnika ekonomicznego. Mołdawia to kraj rolniczy, w dodatku duża część pracy rolników zaspokaja ich własne potrzeby i nie jest wliczana do PKB. Dlatego też prawdziwa różnica między Polską a Mołdawią nie jest pewnie aż tak duża. Nie zmienia to jednak faktu – jest to kraj strasznie, jak na Europę, biedny.Wróć.
7Z tego miejsca chciałbym pozdrowić doktor Barbarę Rogowską.Wróć.
Chciałbym jednak zwrócić uwagę, że w definicji państwa znajduje się taki zapis “Ma zdolność do nawiązywania i utrzymywania stosunków dyplomatycznych z innymi państwami” – Transnistria tej zdolności nie ma, natomiast rości sobie prawo do miana państwa (chyba, ze tak nie jest?). Zatem Transnistria to państwo, którego nie ma, ale kraj który jest 😉
Czyli żeby zostać uznanym za państwo, to trzeba utrzymywać stosunki dyplomatyczne. Ale żeby nawiązać stosunki dyplomatyczne, to trzeba być państwem. Błędne koło.
Tak zwana “społeczność międzynarodowa” to mafia, która przyznała sobie monopol na to, kto może do tej mafii należeć. Nie wiem czemu miałbym podzielać jej opinie.
PS. Naddniestrze utrzymuje stosunki dyplomatyczne z Osetią Południową i Abchazją, które z kolei utrzymują stosunki z “poważnymi” państwami, takimi jak Rosja czy Wenezuela.
“Tak zwana „społeczność międzynarodowa” to mafia, która przyznała sobie monopol na to, kto może do tej mafii należeć. ” Z tym się muszę zgodzić. Ale tak samo jest np. w naukach ścisłych – istnieje sitwa ludzi dopuszczających publikacje pod względem merytorycznym, ale są też czarne listy naukowców, których się nie publikuje. A to nie powód do do odrzucenia nauki.
Rzecz jasna ja do Transnistrii nic nie mam – byłem, pewne rzeczy mi się podobały inne nie. Całkiem w porządku. Ale nie zmienia to faktu, że zgodnie z przyjętą definicją Transnistria spełnia tylko niektóre warunki bycia państwem.
No ale ja właśnie tej definicji nie przyjmuję, wolę np. tę Jellinka.
Może niedokładnie pamiętam – ale czy to nie była jedna z idei państwa narodowych? Dziś już coraz mniej takowych.
U Jellinka państwo musi posiadać trzy elementy:
1. terytorium
2. ludność
3. władzę
W Naddniestrzu znajduje się także Wytwórnia Brandy i Wina Kvint. Produkują bardzo cenioną na świecie wódkę Volk.
W tekście wrzuciłem zdjęcie banknotu, na którego rewersie jest właśnie budynek Kvinta.
gratulacje ! super artykuł1 własnie chciałem zarezerwować pobyt w Odessie , w “drodze z Rumuni do Polski chciałem przjechac przez Tulcze, Odesse, Kiszyniów do Jassy , ale “poczytałem” i mnie odeszło !!!! auto jest syna więc przestrachałem sie “konfiskaty” i kłopotów , chyba sobie oduszcze !! swoją drogą chyba Polska to “za goscinny” kraj do “wschodnich braci !!!!! bo w zamian NIC !!
Психолог онлайн. Консультация Когда необходим прием психолога? – 3339 врачей, 3165 отзывов.
сваты 5 сезон 17 серия
Лучше звоните Солу 6 сезон 9 серия
Смотреть сериал Мир Дикoго Запада 4 сезон 4 серия онлайн бесплатно на русском в озвучке
смотреть онлайн в хорошем качестве фильм
фильмы в хорошем качестве
художественный фильм
site
фильмы про бэтмена
1926
1579
coursework coursework on resume coursework download coursework template
гдз по геометрии 9 класс
гдз по английскому 4 класс учебник
гдз геометрия 9 класс мерзляк
гдз по истории 5 класс
гдз по матиматике 6 класс
гдз по математике 4 класс чекин
гдз по английскому 9 класс starlight
как найти периметр треугольника
гдз по геометрии восьмой класс анастасян
гдз по английскому языку 10 класс
русский язык 10 класс гольцова
математика 6 класс учебник
гдз по английскому языку 7 класс афанасьева
гдз по алгебре 8 класс мерзляк поляков
впр 7 класс математика
гдз по английскому 7 класс ваулина учебник
гдз по русскому языку 3 класс 2 часть
сборник задач по физике 7 9 класс перышкин
гдз по английскому языку 4 класс рабочая тетрадь
гдз алгебра 8 класс колягин
гдз по английскому 7 класс вербицкая
гдз по химии 8 класс габриелян
coursework linkedin coursework geography coursework advantages and disadvantages coursework computer science
coursework writing service uk custom coursework writing coursework geeks coursework for bcaba
coursework jamii forum king’s college london coursework coursework
umich courseworkinfotest.com
coursework download coursework vs thesis
coursework support coursework define
coursework rule usyd coursework master coursework program coursework vs course work
coursework topics coursework or course works coursework based masters coursework at a college or university
coursework in or on coursework introduction custom coursework writing coursework report example
coursework to order coursework plagiarism coursework que significa coursework at university
coursework gcse pe coursework masters vs research masters
coursework upm coursework notebook
Thanks for sharing this best stuff with us! Keep sharing! I am new in blog writing. All types of blogs and posts are not helpful for the readers. Here the author is giving good thoughts and suggestions to each and driving without isurance every reader through this article. literature-essay Quality of the content is the main element of the blog and this is the way of writing and presenting.
free dating chatting online totally free dating websites free dating sex sites
single date online best dating websites
dating near me free completely free local dating sites share dating free adult chat sites
singles near me free dating site for usa plenty of fish dating site of free
dating local free chatline
dating sites without registering free and single christian dating sites free and single
meet women online 100% completely free dating site date online personal dating sims free online japanese adult
online free dating sites personals dating online free dating sites completely free local dating sites
local dating sites absolutely free positive singles higher strangher local dating site
sites online dating free dating sites chat best free online meeting sites talk online for free
free datings site single site web free dating sites singles site
essay introduction help college admission essay service help in writing
an essay can i get someone to write my essay
discount essay writing service cheap custom essay writing services business
school essay writing service writing essay help
order custom essay cheap essay help common application essay help college essay community service
cheap essay writing service us professional college essay writers professional
essay writer essays on community service
pay for essay writing english literature essay help
cheap essays online help writing argumentative essay
buy an essay online cheap best medical school essay editing service essay cheap custom essays service
scholarship essay writing service history essay help write my essay students cheap essay writer
mba essay help custom essays for sale common app essay help help to write essay
%random_anchor_text% %random_anchor_text% %random_anchor_text% .
essay correction service write my essay discount code scholarship essay writing service can you write my essay
I constantly spent my half an hour to read this weblog’s posts every
day along with a cup of coffee.
help me do my essay buy cheap essay online fast custom essays essay writing service recommendation
custom essays online analysis essay help essay writing service discount code essay on old custom
essay writers cheap writing essay service common application essay help mba essay editing services
essay writing service best best essay writing website essay writing on customer service essay writing services legal
college admission essay editing services admission essay
writing service the help essay on racism i need help on writing an essay
help me with my essay essayhelp need help with essay personal essay writing service
help with essay writing college essays writing services essay help online professional essay writers review
essay writing service ratings custom essay papers college admission essay help help writing a descriptive essay
Психолог онлайн
посоветуйте хорошего психолога в москве
i need someone to write my essay buy argumentative essay custom essays
for cheap research essay help
what is the best custom essay site custom essays cheap online essay writing services psychology essay writing services
essay writing service toronto essay writing service usa i need someone to write my essay how to write my college essay
custom essay writing services us essay writing service essay editing services discount essay writing service
cheapest essays writing services how can i
pay someone to write my essay admission essay writing services hire someone to write my essay
mba admission essay writing service custom essays review college application essay writing service online essay services
reliable essay writing service mba essay services essay writing help law essay help
custom admission essay admission essay service buy essay papers cheap higher english critical essay help
order essay online cheap custom essay writing help
essay checking service best custom essays
good essay writing website what should i write
my essay on professional essay editing service i need help writing a essay
free unlimited vpn for mac what is avast secure
line vpn vpn stocks to buy download express vpn
best torrent vpn express vpn free download what is a vpn best free vpn for torrenting
best free vpn for kodi best vpn for public wifi vpn free mac best vpn for fire stick
completely free vpn best windows vpn 2018 best business vpn router avast vpn download
kim komando best vpn the best vpn service vpn routers best buy free vpn download for windows
the best free vpn vpn client is avast vpn any good free vpn for macbook
best casino site online casino website top real money online casino online real money casinos
casino no deposit bonus win real money play live players casino real money online casino game
bet casino online casino apps that pay real money biggest online casino bonuses online mobile casino
rivers online casino real money gambling online casino free online games casino paypal games for cash
harrahs online casino login real money casinos online real online gambling bester online casino bonus
casinou online gamble which online casino can i win real money best casino deposit bonus
usa online casinos play live online casino games for
real money free casinos online
casino play for real money casino games online that pay
real money real money casinos online play casino games for real money
mobile casino online mobile casino sites online casino
review online mobile casinos
real money casino app best casino reviews online casino free play real money casino real money
company-blog.ru
medunitsa.ru
free slots no downloades free penny slots 777 my free
vegas slots on facebook live slot play
charlestown slots slots jackpot casino casino slots free where to play slots
las vegas world free slots viva slots vegas free
coins gambling slots scatter slots download
konami slots for computer sims play online free slots instant play all free triple double slots
play online slots for real money slot cleopatra penny slots house of fun simslots free slots
vegas world jackpot slots interactive slots casino video slots winner
double diamond free slots play caesars free slots online casino 888 free
slots igt free slots
play slots for free online brian christopher slots on youtube
bonus netbet slot machine magic diamond
slots house of fun free slots 12×12 free slots real cash wms slots free online
real vegas slots vegas plus casino caesars slots clearwater slots
mgfmail.ru